Nysa Antik Kenti Tarihi

Nysa Antik Kenti Tarihi

Nysa Antik kentinin kuruluş tarihi ile ilgili farklı bilgiler bulunmaktadır. Antik dönem tarihçisi ‘Stephanus’ MÖ 3. yüzyılda Seleukos’un oğlu I. Antiokhos Soter tarafından eşi adına şehri kurdurduğunu belirtmiştir. Coğrafyacı ve gezgin Strabon’a göre ise, “Athymbros”, “Athymbrados” ve “Hydreleos” adında üç kardeşinin kurduğu üç köy ilerleyen yıllarda birleşerek Nysa antik kentini oluşturmuştur. Antik kentin altın çağlarını yaşadığı dönemde yaklaşık 40 bin kişinin şehirde yaşadığı düşünülmektedir. Nysa Antik Kentinin kuruluşunun MÖ 6. Yüzyılda dayandığı ifade edilmektedir.

Ünlü coğrafyacı ve gezgin Strabon’un burada eğitim aldığı bilinmektedir. Kentte bulunan Gymnasium ve Kütüphane parlak dönemlerinde kentin bir eğitim merkezi olduğunu göstermektedir. Nysa Antik kenti kütüphanesi MS 2. Yüzyılda yapılmıştır ve Efes Antik Kenti kütüphanesinden sonra Anadolu’da en iyi korunmuş kütüphanelerden biridir. Nysa Antik Kenti özellikle Roma döneminde mimari açıdan büyümüş ve çeşitli mimari eserler kazanmıştır.

Nysa Antik kentinde MÖ 1. Yüzyılda yapıldığı düşünülen 12 bin kişilik antik tiyatro bulunur. Tiyatronun sahne alanı yaklaşık 27 metre genişliktedir. Tiyatronun sahne yapısında çok iyi korunmuş durumda olan şarap tanrısı Dionysos (Bacchus) kabartmaları bulunur. Ayrıca Antik Kentte 700 kişi kapasiteli “meclis binası” (Bouleuterion) bulunur. Meclis binası MS 1. Yüzyılda yapılmıştır. Nysa Antik Kenti Meclis Binası Kütüphane gibi antik kentin iyi korunmuş yapılarındandır. Nysa antik kenti stadyumu şehrin ortasından geçen akarsu üzerinde inşa edilmiş 30 bin kişi kapasiteli bir yapı ve zamanında burada gladyatör dövüşleri yapıldığı biliniyor.   

Nysa Antik Kentinde Bizans döneminden kalma sur kalıntıları, geç Roma dönemine ait eğitim döneminde eğitim alanı olarak kullanılan Gymnasium, 30 bin kişi kapasiteli bir stadyum, Roma köprüsü kalıntıları, Agora, Roma Hamamları ve Nekropol ve Nekropol içerisinde bulunan lahit mezarlar bulunmaktadır.

Nysa Kütüphanesi Roma İmparatorluk Döneminde MS 2. Yüzyılda İmparator Hadrianus döneminde İmpartorluğun Karia bölgesinin Nysa Antik Kentinde kurulmuştur. Kütüphanenin iki yada üç katlı olduğu düşünülmektedir. Nysa Kütüphanesi, Nysa antik kentinde bulunan gymnasium'un 150 metre kuzeyinde, tiyatronun batısında yer alır. Kütüphane yapısal olarak Efes Antik kentinde bulunan Celsus Kütüphanesine benzer.