Nysa Antik Kenti

Nysa Antik Kenti

Nysa Antik Kenti Aydın İline 30 km uzaklıkta olan Sultanhisar ilçesinin kuzeyinde, Aydın Dağlarının güneye bakan yamacında, Tepecik deresinin çevresinde bulunur. Nysa Antik Kenti Tepecik deresinin oluşturduğu derin bir boğazın iki yakasına kurulmuş iki şehirden meydana gelir. İki şehir birbirine üç köprü ile bağlanır. Antik kentin altın çağlarını yaşadığı dönemde yaklaşık 40 bin kişinin şehirde yaşadığı düşünülmektedir. Nysa Antik Kentinin kuruluşunun MÖ 6. Yüzyılda dayandığı ifade edilmektedir.

Ünlü coğrafyacı ve gezgin Strabon’un burada eğitim aldığı bilinmektedir. Kentte bulunan Gymnasium ve Kütüphane parlak dönemlerinde kentin bir eğitim merkezi olduğunu göstermektedir. Nysa Antik kenti kütüphanesi MS 2. Yüzyılda yapılmıştır ve Efes Antik Kenti kütüphanesinden sonra Anadolu’da en iyi korunmuş kütüphanelerden biridir. Nysa Antik Kenti özellikle Roma döneminde mimari açıdan büyümüş ve çeşitli mimari eserler kazanmıştır.

Nysa Antik kentinde MÖ 1. Yüzyılda yapıldığı düşünülen 12 bin kişilik antik tiyatro bulunur. Tiyatronun sahne alanı yaklaşık 27 metre genişliktedir. Tiyatronun sahne yapısında çok iyi korunmuş durumda olan şarap tanrısı Dionysos (Bacchus) kabartmaları bulunur. Ayrıca Antik Kentte 700 kişi kapasiteli “meclis binası” (Bouleuterion) bulunur. Meclis binası MS 1. Yüzyılda yapılmıştır. Nysa Antik Kenti Meclis Binası Kütüphane gibi antik kentin iyi korunmuş yapılarındandır. Nysa antik kenti stadyumu şehrin ortasından geçen akarsu üzerinde inşa edilmiş 30 bin kişi kapasiteli bir yapı ve zamanında burada gladyatör dövüşleri yapıldığı biliniyor.
   

Nysa Antik Kentinde Bizans döneminden kalma sur kalıntıları, geç Roma dönemine ait eğitim döneminde eğitim alanı olarak kullanılan Gymnasium, 30 bin kişi kapasiteli bir stadyum, Roma köprüsü kalıntıları, Agora, Roma Hamamları ve Nekropol ve Nekropol içerisinde bulunan lahit mezarlar bulunmaktadır.

Antik kentin kuruluşu ile ilgili farklı bilgiler bulunmaktadır. Antik dönem tarihçisi ‘Stephanus’ MÖ 3. yüzyılda Seleukos’un oğlu I. Antiokhos Soter tarafından eşi adına şehri kurdurduğunu belirtmiştir. Coğrafyacı ve gezgin Strabon’a göre ise, “Athymbros”, “Athymbrados” ve “Hydreleos” adında üç kardeşinin kurduğu üç köy ilerleyen yıllarda birleşerek Nysa antik kentini oluşturmuştur.

Nysa antik kentine gitmek için Denizli – Aydın karayolu üzerinden Sultanhisar ilçesi yönüne dönmelisiniz. Sultanhisar ilçesi anayola 3 km mesafede, Nysa antik kenti ise Sultanhisar ilçesine 3 km mesafededir. Aydın şehir merkezinden gidenler için toplam mesafe yaklaşık 33 km, Denizli şehir merkezinden yola çıkanlar için toplam mesafe yaklaşık 100 km’dir.  

Daha Büyük Görüntüle

Nysa Kütüphanesi

Nysa Kütüphanesi Roma İmparatorluk Döneminde MS 2. Yüzyılda İmparator Hadrianus döneminde İmpartorluğun Karia bölgesinin Nysa Antik Kentinde kurulmuştur. Kütüphanenin iki yada üç katlı olduğu düşünülmektedir.

Nysa Kütüphanesi, Nysa antik kentinde bulunan gymnasium'un 150 metre kuzeyinde, tiyatronun batısında yer alır. Kütüphane yapısal olarak Efes Antik kentinde bulunan Celsus Kütüphanesine benzer. Yapının dış duvarlarında gözler bulunmaktadır, bu gözlerde süsleme amaçlı çeşitli heykeller olduğu düşünülmektedir. Kütüphane duvarları iç ve dış duvar olmak üzere iki katlıdır. İki duvar arasında havalandırma boşlukları bulunur. Kütüphanenin okuma salonu 13.4 metre boy ve 8.70 metre ene sahiptir. Kütüphanenin aydınlatılması için pencereler kullanılmıştır. Kütüphane içerisinin renkli mermerlerle süslenmiş olduğu günümüzde yapı içerisinde bulunan çok sayıda kırık renkli mermerden anlaşılmaktadır.  

Nysa Kütüphanesinin tek başına bir kurum gibi değil şehirde bulunan Gymnasium’a bağlı olarak çalıştığı düşünülmektedir. Nysa Kütüphanesindeki kazılar ilk defa 1907 yılında başlamıştır. Aralıklarla devam eden kazılar halen sürmektedir. Kütüphanede  papirüs ve parşömen rulolar ve yazma eserler uzun süre insanların hizmetine sunulmuştur.

Nysa Kütüphanesi antik çağda Nysa antik kentinin bir kültür merkezi olması yönünde büyük katkı sağlamıştır. Amasyalı olduğu bilinen ünlü antikçağ coğrafyacısı ve gezgin Strabon’un eğitim almak için bu şehre gelmiş olması şehrin antik çağda bir eğitim ve bilim merkezi olduğunu bize kanıtlıyor.     

Nysa Antik Kentinde Doğan Ünlü Kişiler

-          Stoik filozof Apollonios,

-          Strabon’un öğretmeni Aristodemos ve Sostrados,

-          Romalı konsül Pompeius ve çocuklarını yetiştiren öğretmenler Nysa’lıdır.